De kleine zeemeermin

Beschrijving

De compositie opent met een Inleiding , de presentatie van ‘Het thema van de kleine zeemeermin’, die na deel IV en aan het einde van de compositie ongewijzigd terugkeert. Daarnaast fungeert de harmonische basis van dit thema met zijn opeenvolging van halfverminderde septiemakkoorden als verbindend element tussen de verschillende partijen. Het eerste deel, Het paleis op de bodem van de zee , stelt het kasteel van de zeekoning voor; het beeld wordt uitgedrukt door een statige melodie in Bes majeur. Het tweede deel, Waltz of the Mermaids , illustreert hoe de zusjes van de kleine zeemeermin als in een ballet door het zilte water slingeren. Het derde deel, The Shipwreck, presenteert de aflevering waarin Andersen vertelt hoe het jacht van de koning zinkt in een storm en de prins overboord wordt gegooid. Ondine, die naar het dramatische tafereel kijkt, redt de koningszoon en neemt hem mee naar de kust, waar ze hem op het strand neerlegt. In de daaropvolgende weken wordt ze verteerd door liefde voor de knappe jongeman; in het centrale deel van de cyclus, Ondine’s liefde , wordt haar gemoedstoestand verbeeld met een melancholische melodie, gevolgd door de grote variatie op dat thema en een verre herinnering aan het bekende liefdeslied My Funny Valentine. In de hoop de prins voor haar te winnen, besluit de kleine zeemeermin de zeeheks te bezoeken. De heks is bereid haar staart te splitsen en haar te veranderen in een mens met twee benen. De prijs die ze hiervoor moet betalen is echter hoog: vanaf dat moment doet elke stap haar pijn, en als de koningszoon met een ander trouwt, verdampt ze op de huwelijksnacht tot schuim. Dit sinistere vijfde deel, At the Sea Witch , deelt het melodische materiaal en de toonsoort Bes mineur met deel III en zou als een variatie hierop kunnen worden beschouwd. Deel VI, Het bruiloftsfeest, draagt ​​kenmerken van deel II: hetzelfde walsthema keert terug, voorafgegaan door een stevige polonaise en een sierlijke mazurka. Dit balletachtige deel illustreert het huwelijk van de prins en de prinses van een naburig koninkrijk op het koninklijke jacht. Aan het einde krijgt de muziek echter een dramatisch karakter: Ondine springt overboord op het moment dat het gelukkige paar zich terugtrekt in de koninklijke salon. Dan, in het laatste deel, The Ascension to Heaven , keert het thema van het eerste deel gevarieerd terug, nu staand voor de hogere wereld waarin de kleine zeemeermin wordt opgenomen. Haar standvastige liefde heeft de harten van de goden verzacht, en in plaats van in zeeschuim te veranderen, mag ze opstijgen naar de wereld van de zephyrs, de engelen van de hemel.

De compositie is dus volledig symmetrisch van opbouw. De totale speelduur is ca. 30 minuten; op enkele uitzonderingen na lopen de delen in elkaar over. De harmonische taal is die van de 19e eeuw, maar een zekere invloed van oudere musicals en filmmuziek uit de jaren ’40, ’50 en ’60 is aantoonbaar. De muziek wordt voorafgegaan door een geïllustreerd voorwoord waarin het sprookje kort wordt naverteld in het Nederlands en Engels.